Finse School

Het fenomeen “Finse School” stamt uit de wederopbouwjaren 1948 – 1950. Het gaat niet, zoals de naam wellicht doet vermoeden, om een Finse lesmethode, maar om een type schoolgebouw. Het hout van deze schoolgebouwen komt uit Finland, als onderdeel van een handelsovereenkomst tussen Nederland en Finland.

Het ontwerp van de ongeveer 115 Finse Scholen is van de gebroeders Laurentius, beide architect bij de firma N.V. Panagro. Zij ontwierpen een basisgebouw met een aantal typische uiterlijke kenmerken:

• langwerpige bouwvolumes van 1 bouwlaag met een vrij vlak liggend zadeldak
• grote raampartijen ter plekke van de lokalen
• een overdekte entree aan de kop van het gebouw
• gevelbekleding uitgevoerd in houten planken
• de ramen en deuren zijn wit, de gevelbekleding bruin

De bouwtekeningen werden opgestuurd naar Finland, waar het hout op maat werd gezaagd en in bouwpakketten naar Nederland verscheept.

Om na de oorlog de achterstanden in de (woning)bouw weg te werken zocht men naar snelle bouwmethoden. Prefab, voluit prefabricage, is het vooraf vervaardigen van elementen in een fabriek of werkplaats, waardoor het bouwen op de bouwplaats veel sneller gaat. In het filmpje van het Polygoonjournaal is te zien dat de Finse Scholen in 2 maanden door 30 bouwvakkers in elkaar gezet werden.

In de loop der tijd zijn veel scholen afgebroken of afgebrand. De 14 nog overgebleven gebouwen zijn vaak verbouwd en soms in slechte staat. De school in Apeldoorn is relatief goed bewaard gebleven, waardoor het door de gemeente tot monument is verheven.

Bij het opknappen en verbouwen tot de huidige “buurthub” waren de belangrijkste eisen dat het pand weer in de oorspronkelijke kleuren teruggebracht zou worden en dat het sobere karakter van het oorspronkelijke gebouw duidelijk tot z’n recht zou komen. De hoofdentree, die in een eerder stadium al was verplaatst van de hoek op de kopgevel naar de lange zijde mocht gehandhaafd blijven.

Ook binnen was het belangrijk om het karakter te handhaven: een lange gang met daaraan de lokalen. Tegen de buitengevel waren toiletjes gemaakt. Omdat in het gebouw alle ramen, deuren, spanten op een stramien van 1,2 meter liggen, is er een grote mate van flexibiliteit voor de indeling. Door deze stramienmaat aan te houden bij de plaatsing van de wanden krijg je een indeling die altijd vanzelfsprekend oogt.

verbouwing Finse School
te Apeldoorn